Rahim ağzı
kanseri, dünyada kadınlarda meme kanseri ve kalın bağırsak kanserinden sonra
üçüncü sıklıkta görülürken ülkemizde onuncu sıradadır.
Rahim Ağzı Kanseri İçin Risk
Faktörleri:
• Human Papilloma Virus (HPV)
enfeksiyonu
• Erken yaşta (16 yaştan önce)
ilk cinsel ilişki
• Birden fazla cinsel partner
varlığı
• Sigara içimi
• Beslenme alışkanlığı (meyve ve
sebzeyi az tüketmek rahim ağzı kanseri riskini artırmaktadır)
• Yüksek doğurganlık sayısı
• Düşük sosyoekonomik düzey
• Özellikle 5 yıldan daha uzun
süreli doğum kontrol hapı kullanımı
Rahim ağzı Kanseri Belirtileri:
HPV enfeksiyonlarının çoğunluğu
belirtilere veya hastalığa neden olmaz ve kendiliğinden düzelir. Bununla
birlikte, belirli HPV tipleri (çoğunlukla 16 ve 18) ile devam eden enfeksiyon,
kanser öncesi lezyonlara neden olabilir. Tedavi edilmezse, bu lezyonlar rahim
ağzı kanserine ilerleyebilir, ancak bu ilerleme genellikle uzun yıllar
almaktadır. Rahim ağzı kanserinin belirtileri, ancak kanser ileri bir aşamaya
gelindiğinde ortaya çıkma eğilimindedir. Rahim ağzı kanserinde aşağıdaki
belirtiler görülebilir:
• Düzensiz, mens (adet) dönemleri
arasında veya cinsel ilişkiden sonrasında anormal vajinal kanama
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Sırt, bacak veya kadın cinsel
organlarının olduğu bölgede ağrı
• Yorgunluk, kilo kaybı, iştah
kaybı
• Vajinal rahatsızlık veya kokulu
akıntı
• Tek bir bacakta şişkinlik
• İdrar yaparken ağrı
Tanı:
Tarama ve erken teşhis ile tam
tedavisi mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden ölüm nedenleri
arasında çok geride yer almaktadır. Bu
nedenle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) rahim ağzı kanserinin bütün ülkelerde ülke
çapında taranmasını önermektedir.
Bugün rahim ağzı kanserinin
%99.9’una HPV (Human Papilloma Virus) enfeksiyonunun yol açtığı bilinmektedir.
HPV’nin tespiti erken dönemde rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere
işaret etmekte ve kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde HPV testleri
rahim ağzı kanseri taramasında yer almaktadır. HPV testi rahim ağzı hücrelerde
virüsün tespiti esasına dayanan bir testtir.
Ülkemizde ulusal kanser tarama
standartlarına göre 30-65 yaş grubundaki her kadın 5 yılda bir smear
ve HPV
testi ile taranmakta, pozitif çıkan olgular Pap smear ile tekrar
değerlendirilmektedir.
Pap smear testi dökülen rahim ağzı
hücrelerin toplanıp incelenmesi esasına dayanan bir testtir.HPV testi ve smear
alınması son derece basit ve ağrısız işlemlerdir.
Tedavi:
Rahim ağzı kanserinde cerrahi, ışın
tedavisi (radyoterapi) ve ilaç tedavisi (kemoterapi) gibi farklı tedavi
seçenekleri uygulanmaktadır.
Korunma:
• Günümüzde HPV’nin en çok kanser
yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar
mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü rahim ağzı kanserine karşı 9-13 yaşlarındaki kız
çocuklara aşı yapılmasını önermektedir.
• 30 yaşından itibaren tarama
testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak
• Güvenli cinsel ilişki konusunda
eğitim
• Sigara kullanmamak
• Sebze ve meyvelerden zengin
sağlıklı beslenmek
Rahim ağzı Kanser Neden Önemli?
• Rahim ağzı kanseri önlenebilen
bir hastalıktır.
• Rahim ağzı kanseri erken teşhis
edildiğinde %100 tedavi edilebilir.
• Rahim ağzı kanserinden ölüm
tamamen engellenebilir.
• Düzenli rahim ağzı kanseri
taramadan geçen bir kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceği söylenebilir.
Ülkemizde rahim ağzı kanseri taramaları ÜCRETSİZ olarak
Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezlerinde (KETEM) ve Aile Sağlığı
Merkezlerinde (ASM) yapılmaktadır.