“HEDEFİMİZ; VEREMSİZ BİR TÜRKİYE”
Dünya Sağlık Örgütü, Robert Koch tarafından tüberküloz basilinin keşfedildiği gün olan 24 Mart 1882 gününü, dünya genelinde “DÜNYA TÜBERKÜLOZ GÜNÜ” olarak ilan etmiştir. Verem (tüberküloz) hastalığı, verem basili tarafından oluşturulan hastaların öksürme ve hapşırmaları esnasında etrafa saçtıkları verem mikroplarının sağlam kişiler tarafından solunması ile bulaşır. Dünya Sağlık Örgütü raporlarına göre, dünya nüfusunun üçte biri tüberküloz basili ile enfektedir (vücuduna basili almıştır). Tüberküloz ile enfekte olanların %10’unun yaşamlarının bir döneminde tüberküloz hastası olma ihtimalleri vardır. Dünyada her yıl yaklaşık 10.4 milyon yeni hasta ortaya çıkmakta, 1,7 milyon insan tüberkülozdan ölmektedir. Tüberküloz hastalarının yaklaşık %70'i Akciğer, geri kalanı ise diğer organ (Akciğer Zarı, Lenf Bezleri, Kemik ve diğerleri) tüberkülozu şeklinde görülmektedir. Dünya genelinde en çok ölüme neden olan 10 hastalıktan biridir. Verem ( Tüberküloz ) hastalığı kalıtsal olmayıp bulaşıcı bir hastalıktır. Verem basili tarafından oluşturulan hastaların öksürme veya hapşırmaları sırasında etrafa saçtıkları verem mikroplarının sağlam kişiler tarafından solunması ile bulaşmaktadır. Ülkemizde verem hastalığının teşhis ve tedavisi ücretsiz olarak yapılmaktadır. İlaca dirençli vakalar da dâhil tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan bütün ilaçlar ücretsiz olarak hastalara verilmektedir. Tedavi süreci asgari 6 ay süren bu hastalıkta düzenli ve eksiksiz ilaç kullanımı büyük önem arz etmektedir. İlaç tedavisine başlandıktan 15-20 gün sonra bulaştırıcılık büyük oranda azalmaktadır. Tedavisini önerilen sürede eksiksiz tamamlayan hastalar yüzde yüze yakın şifa bulmaktadır. Bireyin ve dolayısıyla toplumun tüberküloz hastalığından korunmasında en önemli husus, tüberküloz hastalarına erken tanı konulması ve kısa sürede tedaviye başlanmasıdır. Bu nedenle iki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, nefes darlığı, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemesi şikâyetleri olan vatandaşlarımızın verem açısından kontrollerini yaptırması için en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmesi büyük önem arz etmektedir. Belirtiler; 2-3 haftadan uzun süren öksürük, ateş, gece terlemesi, iştahsızlık, kilo kaybı, yorgunluk, halsizlik, balgam çıkarma, kanlı balgam, nefes darlığı, göğüs, sırt ağrısı ve tutulan organa özel belirtiler şeklinde olmaktadır. Bir toplumun veremden korunmasının en etkili yolu bulaştırıcı verem hastalarının erken teşhisi ve başarılı tedavisidir. Ülkemizde verem hastalığının teşhis ve tedavisi Verem Savaşı Dispanserlerimizde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Tedaviye başlanan hastaların yakınları da (temaslılar) yine ücretsiz olarak değerlendirilmekte ve uygun şekilde takip edilmektedirler. Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) uygulamasında hasta tüm tedavi süresince ilaçlarının her dozunu bir sağlık görevlisi ya da sorumlunun gözetiminde içer. Böylece tedavinin düzenli ve başarılı bir şekilde sonuçlanması sağlanır. Özetle; - Verem hava yoluyla bulaşan, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.
- Erken tanı, doğru ve etkin tedavi ile verem hastalığından korunmak mümkündür
- Verem hastalığından korunmak ve sevdiklerimizi korumak için bazı kurallara dikkat etmemiz gerekir: Öksürürken mutlaka ağzınızı kapatınız. Kullandığınız mendilleri çöp kutusuna atınız. Ellerinizi sabunla yıkayınız. Bulunduğunuz ortamı havalandırmaya özen gösteriniz.
- Verem hastalığının belirtilerini hissettiğinizde en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz: İki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam, kan tükürme, nefes darlığı, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemesi.
- Düzenli ilaç kullanımı ile veremi durdurabilir ve sevdiklerinize bulaşmasını önleyebilirsiniz.
- Verem tedavisinde kullanılan tüm ilaçlar ücretsizdir: Verem tedavisi gören hastaların tedavisinde kullanılan bütün tüberküloz ilaçları, Bakanlığımızca temin edilerek ücretsiz olarak hastalara ulaştırılmaktadır.
- Verem hastalığının tedavisinde tam başarı için, ilaçlarınızı Doğrudan Gözetimli Tedavi ile kullanınız.
- Sağlığınızı korumak için tüberküloz enfeksiyon kontrol önlemlerini almayı unutmayınız.
- Verem hastalığının bulaşmasını ve toplumda yayılmasını önleyebilirsiniz.
Dr. Engin PEHLİVAN
İl Sağlık Müdürü |