OSTEOPOROZUN ÖNLENMESİ VE TEDAVİSİNDE NASIL BESLENMELİYİZ?
Halk arasında ‘’kemik erimesi’’ de denilen bu hastalık, kemik kütlesinin kaybı, kemik dokusunun yapısının bozulması sonucu kemik gücünde azalma ve kırık riskinde artış ile karakterize sistemik bir iskelet hastalığıdır. Her 3 kadın ve her 5 erkekten birinde osteoporik kırık riski bulunmaktadır.
Osteoporozun önlenmesi ve tedavisine katkı sağlamak, hastaların hareket kabiliyetini artırmak, zayıf kemikleri tedavi etmek ve hastalık gelişimini engellemek için koruyucu ve doğru beslenme planını oluşturmak osteoporozun beslenme tedavisinin amaçları arasındadır.
Osteoporozda kalsiyum ve D vitamininden zengin besinler ile günlük en az 5 porsiyon sebze/meyve tüketimi, yeterli protein ve kısıtlı tuz alımı önerilmektedir.
v Dört besin grubundaki besinler (“süt ve süt ürünleri”; “et –yumurta - kuru baklagiller” “taze sebze ve meyveler”; “ekmek ve tahıl grubu” ) birlikte aynı öğünde bireyin gereksinmesine uygun miktarlarda tüketilmeli ve her defasında grup içerisinden farklı besinler seçilerek, besin çeşitliliği sağlanmalıdır. Böylece, elzem besin öğelerinin sağlanmasının yanında besinlerin doğal bileşimlerinde bulunan ve birçok kronik hastalığın oluşumunun önlenmesinde etkisinin olduğu düşünülen fitokimyasallar da vücuda alınmış olacaktır.
v İyi bir potasyum ve magnezyum kaynağı olan sebze ve meyvelerin tüketiminin kemik mineral yoğunluğunu koruyucu etkisi vardır.
v Kuru baklagillerden özellikle soyada bulunan östrojen benzeri maddelerin, osteoporoza karşı koruyucu etkileri vardır.
v Balık içermiş olduğu elzem yağ asitleri sayesinde, kemik sağlığını geliştirir. Haftada en az 2 kez balık tüketilmelidir.
v Kalsiyum ve D vitamini tüketimi arttırılmalıdır. Kalsiyumun yeterli alınması sadece kemik sağlığı için değil, vücuttaki diğer bazı fonksiyonların (kas hareketleri, kalp atımı, normal kan pıhtılaşması gibi) yerine getirilmesi açısından da önem taşır.
v Kemik mineralizasyonu için gerekli olan magnezyum, çinko, bakır, manganez gibi diğer mineraller ve K vitamini yeterli miktarlarda tüketilmelidir.
v Badem, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar, kuru baklagiller, yeşil yapraklı sebzeler ve tahıllar magnezyumun zengin kaynaklarıdır.
v Etler, peynir, deniz ürünleri, süt, yumurta, yağlı tohumlar (fındık, fıstık, ceviz vb), bulgur, kuru baklagiller, mantar çinkodan zengindir.
v Organ etleri, susam, fındık, fıstık vb., kuru baklagiller, etler, balık, kakao, yumurta, yeşil sebzeler bakırdan zengindir.
v Kuru baklagiller, yağlı tohumlar, yeşil yapraklı sebzeler manganezin iyi kaynaklarıdır. Hayvansal kaynaklı besinlerde manganez az bulunur.
v Yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve balık K vitamininden zengin besinlerdir.
Gümüşhane İl Sağlık Müdürlüğü
Dyt Esra KALE